تکنیک CT اسکن مفاصل مچ و هیپ
مچ دست از نظر آناتومی پیچیده و از لحاظ فیزیولوژیکی هم جایی است که شکستگی فراوان رخ می دهد از جمله: شکستگی اسکافوئید، لونیت، تراپزیوم، کپیتیت و…
ناحیه مورد بررسی در تصویر از دیستال رادیوس و اولنار، در واقع باید انتهای تحتانی رادیوس و اولنار در تصویر باشد.
دقت شود که تا وسط متاکارپ ها و تقریبا تمام طول متاکارپ اول باید در کلیشه باشد زیرا ممکن است شکستگی هایی که برای مچ دست رخ می دهد مثل بنت اتفاق افتاده باشد.
Bennett ‘ s fracture در واقع شکستگی قاعده ی استخوان متاکارپ اول است که البته نیازی هم نیست که تمام متاکارپ اول دیده شود.
Position :
supine و دست را بالای سر ببرد اما جهت راحتی بیمار مخصوصا در افراد چاق بهتر است ترجیحا بیمار prone بخوابد و دست را بالا ببرد و کنار سر قرار دهد، کمی بدن oblique می شود تا بازو راست قرار بگیرد. (prone oblique) ( در این حالت دست در وسط آمده و اطلاعات بیشتری به دست می آید)
در افراد چاق جهت راحتی بیشتر دست در امتداد بدن و در افراد لاغر دست به عنوان بالشتی زیر سر قرار میگیرد یعنی سر روی بازو قرار میگیرد.
FOV باید کوچک انتخاب گردد پس فوکال اسپات هم باید کوچک انتخاب گردد.ضخامت مقطع ۰.۶۲۵ میلی متر و در دستگاه ۱۶ اسلایس، ۱ میلی متر میباشد. هر چه کوچکتر باشد کارآیی بیشتر است.
بازسازی mm 2 – 3 (طبق اسلاید mm 0 . 8)
کرنل bone چون استخوانی است و soft tissue جهت بررسی تاندون ها و نسج نرم انجام میگیرد.
هر ۴ تا انجام می شود: VR , axial , cronal , sagital
Axial : به موازات ۲ زائده استایلوئید می زنند
Coronal :
جهت بازسازی کرونال ۲ زائده ی استایلوئید را به هم وصل و به موازات آن خط ، بازسازی صورت می گیرد.
Sagital :
عمود بر خط وصل کننده ی دو زائده ی استایلوئید بازسازی sagital صورت می گیرد.
بازسازی sagital جهت شکستگی های موجود در محور استخوانی (طول محور ساعد) تکنیکی عالی است.
Scaphoid fracture evaluation
وضعیت جهت CT اسکافوئید radial devation یا ulnar deviation است اما چون می خواهیم اسکافوئید را تحت فشار قرار دهیم بهتر است ulnar devation باشد. در حالی که انگشت شست در بیشترین فاصله با انگشتان دیگر باز شود.
محور طولی اسکافوئید را به دست می آوریم اگر axial مد نظر باشد مقاطع را به موازات این خط میزنیم و اگر Cronal خواستیم عمود بر این محور (خط) مقاطع را می زنیم.تکنیک ها همان تکنیک های مچ دست است فقط محوربندی روی استخوان اسکافوئید است.
(DRUJ (Distal RadioUInar Joint :
یکی از مواردی که ما با آن مشکل داریم همین است و تشخیص در این ناحیه مشکل است.
معمولا در یک دست رخ می دهد به همین دلیل قطعا نمایی گرفته می شود که هر دو دست جهت مقایسه در تصویر باشند.
اگر دست فرد را بگیرد مفصل رادیو اولنار تکان می خورد.
هنگام آسیب این مفصل وقتی مچ دست فرد را تکان می دهید این مفصل تکان های خاصی می خورد که باعث اذیت بیمار می گردد.
Position:
دست ها تا حد امکان بالای سر رانده می شود AP یا PA فرقی ندارد.
وضعیت بدن می تواند supine یا prone باشد.
قطعا باید هر دو دست کنار هم چاپ شود.
دست در ۳ حالت prone ، PA ، AP قرار میگیرد و بازسازی همان بازسازی های گفته شده است.
دو بار باید اسکن کنیم، یک بار دست در حالت palm up و یک بار در حالت palm down .
اندام تحتانی (lower extremity)
مفصل HIP
معمولا دلایل زیادی ندارد:
۱. تروماها ۲. تغییرات دژنراتیو موجود در این ناحیه مثل آرتروز یا نکروز آواسکولار که به شدت مورد توجه است.
همیشه در استخوان اولیه عامل تروما و برای مفصل آرتروپاتی است.
گاهی بیمار جهت CT این ناحیه مراجعه می کند و دلیل غیرمنطقی جهت درخواستش دارد که ممکن است ما را گمراه کند. مثال:
۱. بیمار می گوید که مشکل Rheumatoid Arthritis دارد که این بیماری مفصل ساکر وایلیاک را درگیر می کند پس ربطی به مفصل HIP ندارد!! در واقع این افراد داروهای کورتونی و ضد استروئیدی مصرف میکنند که باعث نکروز آواسکولار خصوصا در سر فمور می شوند. پس اگر این افراد در خواست pelvic CT داشتند pelvis را از بالا به پایین بگیرید و مفاصل ساکروایلیاک و HIP را جداجدا بازسازی نمایید.
در pelvis کاری نداشته باشید بیمار چه درخواستی دارد حتما باید هم مفصل HIP و هم ساکر وایلیاک را بازسازی کنید و هر کدام را جا بندازید یعنی ماست مالی کردین!!!
٢. سندرم کوشینگ: فعالیت غده آدرنال درست نیست و بیمار شروع به التهاب می کند و بدن آب می آورد، شکم بزرگ می شود، صورت پف می کند، کورتون در خون زیاد ترشح نمی شود در نتیجه کورتون درمانی می کنند که باعث نکروز آواسکولار می گردد و CT مفصل HIP درخواست می کنند.
٣. گروه سوم بیماران با مشکل تیروئیدی اند یکی از این ها تیروئیدیت است که در این حال به آن ها کورتون می دهند. و دوز درمانی جهت وحله اول ۲ قرص صبح ، ۲ تا عصر و بعد کم میکنند. ۱.۵ صبح ، ۱.۵ عصر و بعد ۱ عدد صبح و ۱ عدد عصر و بعد ۱ عدد صبح و ۰.۵ عصر و بعد نصف صبح و نصف عصر. گاهی در بعضی افراد بیماری دوباره عود می کند طول درمان ۶ ماه تا ۱ سال (روتین) طول می کشد، در افرادی که بیش از ۶ ماه تا ۱ سال طول درمانشان طول می کشد CT از مفصل HIP جهت بررسی نکروز آواسکولار درخواست می شود. پس با دیدن این مورد شرح حال در CT، دنبال نکروز آواسکولار هستیم.
Position:
بیمار supine، پاها در حالت کشیده و صاف و head first ، اگر بخواهیم خوب کار کنیم باید دو مفصل HIP را با هم بگیرید و در یک position باشند و مشابه بیافتد اما به طور معمول جداجدا می گیرند.
باید کف پا عمود بر تخت و شکل قرار گیری پاها مثل هم باشد.
FOV باید large باشد، ضخامت مقطع mm 0.625 – 0.5 گرفت در برنامه ریزی دستگاه یا اینکه بعد از گرفتن آن بازسازی نکنیم و ۲ تا ۰.۶۲۵ و ۱.۲۵ و یا ۲ تا ۰.۵ و ۱ بگیریم (۲ تا را یکی کردن) دلیل این است که pelvis طولش ۳۰
cm می شود، که ممکن است mm 0.625 حجم زیادی را بگیرد و بازسازی طولانی تر شود و گرنه ، مشکل خاصی را ایجاد نمیکند.
بازسازی بر اساس soft tissue , bone
بازسازی ها ۲-۳ mm بدون gap .
بازسازی ها شامل = axial / sagital / axial
نحوه بازسازی:
اول اسکات فیلم از بالای حفره استابولوم شروع تا پایان تروکانتر کوچک.
جهت گرفتن کرونال اگر بین دو HIP باشد وسط fovea ی دو طرف را به هم وصل می کنیم و مقاطع را می زنیم (یا به موازات محور سر فمور) و جهت Sagital عمود بر آن مقاطع را می زنیم.
منبع : رادیولوژی ۸۹ دانشگاه علوم پزشکی تهران
جستجو
دسته بندی ها
- آزمون (8)
- آزمون استخدامی (2)
- آناتومی (11)
- تکنیک های CT scan (12)
- تکنیک های MRI (1)
- تکنیک های رادیوگرافی (34)
- تکنیکهای تصویربرداری (48)
- زبان (1)
- ژورنال (4)
- ژورنال های فیزیک پزشکی (3)
- ژورنالهای رادیولوژی (2)
- فیزیک CT scan (2)
- فیزیک MRI (6)
- فیزیک تجهیزات تصویربرداری (7)
- فیزیک رادیولوژی (2)
- کارگاه، وبینار و سمینار (1)
- کتاب (1)
- کنفرانس (1)
- کنفرانس های رادیولوژی (1)
- کنفرانس های فیزیک پزشکی (1)
- گفتگو (1)
- مشاوره (1)
- مقالات علمی آموزشی (7)
- نرم افزار MRI (1)
برچسب ها
بایگانیها