تکنیک های رادیوگرافی لگن
تکنیک های رادیوگرافی لگن
نمای AP
گیرنده تصویر
- 17*14 اینچ (43*35 سانتی متر ) به صورت عرضی
وضعیت بیمار
- بیمار روی تخت در وضعیت خوابیده به پشت (سوپاین) قرار می گیرد.
وضعیت ناحیه مورد بررسی
- سطح میدساجیتال بدن را در مرکز گرید قرار دهید و در وضعیت سوپاین حقیقی تنظیم کنید.
- در صورتی که به علت ضربه یا سایر علل آسیب شناسی ممنوعیتی وجود نداشته باشد, ران و اندام تحتانی را در حدود 15 تا 20 درجه به طرف داخل چرخش می دهیم تا گردن فمور موازی با سطح گیرنده تصویر (IR) قرار گیرد. باقی ماندن در حالت چرخش داخلی با ثابت نگه دارنده زانو برای بیمار راحت تر است. پاشنه های پا باید در حدود 20 تا 24 سانتی متر( 8 تا 10 اینچ) از هم فاصله بگیرند.
- در صورت نیاز, ساق پا را در حد مچ با کیسه شنی ثابت نگه دارید.
- فاصله ASIS تا سطح تخت را در هر طرف بررسی کنید تا مطمئن شوید لگن چرخش نداشته است.
- مرکز گیرنده را در سطح بافت نرم دقیقا بالاتر از برجستگی تروکانتر بزرگ ( تقریبا 1.5 اینچ
[3.8 cm] ) در محلی بین ASIS و سمفیز پوبیس قرار دهید. گیرنده تصویر در بیماران با اندازه متوسط, حدود 5 سانتی متر پایین تر از ASIS و 5 سانتی متر بالاتر از سمفیز پوبیس قرار می گیرد.(شکل 7-17)
- اگر لگن خیلی عمیق بود, کرست ایلیاک را لمس کرده و لبه بالایی گیرنده تصویر را 1 تا 1.5 اینچ ( 2.5 تا 3.8 سانتی متر) بالاتر از کرست قرار دهید.
- اندام های تناسلی را با حفاظ سربی بپوشانید.
- از بیمار بخواهید حین تصویر برداری, نفس خود را نگه دارد.
شکل 7-15. A: نمای AP از لگن همراه با گردن ران و تروکانترها که به دلیل چرخش خارجی اندام ها, وضعیت دهی ضعیفی دارد.
B: پا و اندام تحتانی در موقعیت طبیعی و چرخش خارجی که باعث نمایش ضعیف قسمت پروگزیمال ران در تصویر A شده است.
شکل 7-16. A: نمای AP لگن با گردن ران و تروکانترها در وضعیت صحیح.
B: پا و اندام تحتانی با چرخش داخلی حدود 15 تا 20 درجه در وضعیت صحیحی قرار گرفته اند و قسمت فوقانی ران در تصویر A به درستی نمایش داده شده است.
اشعه مرکزی
- عمود بر مرکز گیرنده تصویر
محدود سازی
- میدان تابش را به اندازه 14*17 اینچ (35*43 سانتی متر ) تنظیم کنید.
ساختمان های نشان داده شده
- تصویر یک نمای AP از لگن, سر و گردن ران, تروکانتر ها, و یا از قسمت فوقانی تنه ران را به ما نشان می دهد.
شکل 7-17. نمای AP لگن
شکل 7-18. A: تصویر AP از لگن مرد B: تصویر AP از لگن زن
معیار ارزیابی
- موارد زیر باید به طور واضح مشخص باشد:
- نشانه محدود سازی مناسب میدان
- تمام لگن به همراه قسمت پروگزیمال(فوقانی) ران
- رویت هر دو ایلیاک و تروکانترهای بزرگ در لبه تصویر رادیوگرافی
- ستون مهره تحتانی در وسط تصویر
- عدم چرخش لگن
- رویت هر دو ایلیاک به صورت متقارن
- رویت سوراخ ابتراتور به صورت متقارن
- رویت ستیغ ایسکیال به صورت مساوی
- استخوان های ساکروم و کوکسیس با استخوان سمفیز پوبیس در یک ردیف
- چرخش مناسب قسمت پروگزیمال ران
- گردن فمور هر دو طرف بدون روی هم افتادگی
- رویت تروکانتر های بزرگ
- تروکانتر کوچک, در صورت مشاهده, روی لبه داخلی استخوان ران دیده می شود.
- جزئیات بافت نرم و بافت اسفنجی استخوان
در رفتگی مادرزادی مفصل هیپ
مارتز و تیلور دو نمای AP از لگن را برای نشان دادن ارتباط سر استخوان ران با استابولوم در بیماران مبتلا به دررفتگی مادرزادی هیپ, توصیه می کنند. اولین نما با قرار دادن اشعه مرکزی به صورت عمود روی سمفیز پوبیس برای تشخیص هرگونه جا به جایی خارجی یا فوقانی سر ران انجام می شود. دومین نما با قرار دادن اشعه مرکزی روی سمفیز پوبیس با زاویه 45 درجه به طرف سر انجام می گیرد. این زاویه, سایه دررفتگی قدامی سر ران در قسمت بالای استابولوم و سایه جا به جایی خلفی سر را در زیر استابولوم نشان می دهد.
شکل 7-19. نمای مخصوص که جهت نمایش دررفتگی مادرزادی مفصل ران استفاده می شود.
نمای نیم رخ(lateral)
در وضعیت راست یا چپ
گیرنده تصویر
- 17*14 اینچ (43*35 سانتی متر ) به صورت طولی
وضعیت بیمار
- بیمار را در وضعیت نیم رخ خوابیده, دکوبیتوس خوابیده به پشت یا نیم رخ ایستاده قرار دهید.
وضعیت ناحیه مورد بررسی
وضعیت خوابیده
- اگر بیمار بتواند به صورت نیم رخ بخوابد, سطح میدکرونال بدن را روی خط وسط گرید قرار می دهیم.
- ران های بیمار را در حالت کشیده قرار دهید تا مانع دید قوس پوبیس نشود.
- یک تکیه گاه زیر مهره های کمری قرار دهید به طوری که ستون مهره موازی با سطح تخت قرار گیرد.(شکل7-20) انحنای مهره ها سبب چرخش لگن در محور طولی می شود.
- لگن را در وضعیت نیم رخ حقیقی قرار دهید به طوری که ASIS در یک سطح عمودی قرار گیرد.
- یک زانو را مستقیما روی زانوی دیگر قرار دهید. یک بالش یا نگه دارنده, بین زانو ها برای راحتی و عدم حرکت بیمار نیاز است.
- برکبیل و همکاران, نمای نیم رخ دکوبیتوس پشتی از لگن را برای نشان دادن علامت gull wing در موارد شکستگی همراه با جا به جایی استابولوم و دررفتگی خلفی سر ران پیشنهاد کرده اند.
شکل7-20 . نیم رخ لگن
وضعیت ایستاده
- بیمار را در وضعیت نیم رخ ایستاده جلوی گرید عمودی قرار دهید به طوری که میدکرونال بدن منطبق بر خط وسط گرید باشد.
- از بیمار بخواهید راست بایستد و وزن خود را برروی هر دو پا تقسیم کند به طوری که سطح میدساجیتال بدن با سطح گیرنده تصویر موازی باشد.
- اگر اندام ها از نظر طولی برابر نبودند, یک تکیه گاه متناسب با طول اندام, زیر پای کوتاه تر قرار دهید.
- از بیمار بخواهید لبه گیرنده تصویر را برای ثابت ماندن نگه دارد.
- اندام های تناسلی را با حفاظ سربی بپوشانید.
- از بیمار بخواهید حین تصویر برداری نفس خود را نگه دارد.
اشعه مرکزی
- اشعه مرکزی عمود بر نقطه ای در مرکز سطح فرورفتگی بافت نرم دقیقا بالای تروکانتر بزرگ (تقریبا 2 اینچ[5cm] ) و در نقطه وسط گیرنده تصویر تابیده می شود.
- مرکز گیرنده را در مرکز اشعه تنطیم کنید.
ساختمان های نشان داده شده
- تصویر به دست آمده موارد زیر را نشان می دهد:
نمای نیم رخ از مفصل لمبوساکرال, استخوان ساکروم و کوکسیس و روی هم افتادگی استخوان های هیپ و قسمت فوقانی ران (شکل 7-21)
شکل 7-21. نمای نیم رخ لگن
معیار ارزیابی
- موارد زیر باید به وضوح مشخص باشد:
- نشانه محدودسازی مناسب میدان
- کل لگن و قسمت پروگزیمال ران
- استخوان ساکروم و کوکسیس
- لگن در نمای نیم رخ حقیقی, بدون چرخش
- روی هم افتادگی لبه خلفی ایسکیوم و ایلیوم
- روی هم افتادگی ران ها
- روی هم افتادگی سایه های استابولوم.دایره بزرگتر حفره (دورتر از گیرنده) در کل محیط با یک فاصله از دایره کوچکتر (حفره نزدیک تر به گیرنده) قرار گرفته است.
- قوس پوبیس که به وسیله ران پوشیده نشده است.
- جزئیات بافت نرم و بافت اسفنجی استخوان
تکنیک های رادیوگرافی لگن
گردن ران
نمای AP-oblique
روش تعدیل شده کلیوز
گیرنده تصویر
- 17*14 اینچ (43*35 سانتی متر ) به صورت عرضی
این نما اغلب, وضعیت نیم رخ دو طرفه پا قورباغه ای نامیده می شود.
توجه: این آزمون برای بیماران مشکوک به شکستگی و سایر بیماری های پاتولوژیک ممنوعیت دارد.
وضعیت بیمار
- بیمار را در وضعیت خوابیده به پشت (سوپاین) قرار دهید.
وضعیت ناحیه مورد بررسی
- میدساجیتال بدن را منطبق بر خط میانی گرید قرار دهید.
- با خم شدن آرنج ها, دست ها روی قسمت فوقانی قفسه سینه به حالت استراحت قرار می گیرد.
- بیمار را در وضعیتی قرار دهید که لگن چرخش نداشته باشد. این حالت, با قرار دادن دو ASIS با فاصله مساوی از تخت به دست می آید.
- در صورت نیاز, از باند نگه دارنده عرضی در بالای مفصل هیپ برای ثابت نگه داشتن بیمار استفاده کنید.
این نوشته از روی اطلس مریل ویرایش ۱۳ توسط جمعی از دانشجویان علوم پزشکی به زبان فارسی بطور اختصاصی برای وبسایت گالنی ترجمه شده است. دسترسی برای عموم رایگان است. استفاده از مطالب با ذکر منبع و آدرس اینترنتی Galleny.com بلامانع است. هرگونه استفاده تجاری از این ترجمه ها منع می شود.
مترجم: فاطمه پورمند